In september is het feest. Dan is het een halve eeuw geleden dat de Deurnese burgemeester Hoebens het gezinsvervangend tehuis Smalle Haven opende. Zuster Mechtild was er de baas en er woonden 25 ‘pupillen’. Inmiddels zijn we de nodige verbouwingen én een complete nieuwbouw verder. De mensen zijn veranderd, de zorg is veranderd en de Smalle Haven is veranderd. Maar wie een kijkje neemt in het moderne en kleurrijke gebouw, ziet dat nog steeds de cliënt, de mens, centraal staat.
Praten over vroeger? Dat willen ze wel. Alhoewel ze zich niet alles meer kunnen herinneren. Frans Zijlmans en Silvia Maas wonen al zo’n dertig jaar op de plek waar alleen het anker en de grote acacia in de tuin nog overblijfselen zijn van de eerste jaren. “Als het regende dan wisten we wel waar we de pannen en de emmers neer moesten zetten”, zegt Frans. “Het dak was zo lek als een mandje.”
Ook Brigitte Willems en Patricia Meeuwsen weten dat nog. Beide dames werkten, en werken nóg, in de huishoudelijke dienst. Patricia heeft met haar 35 jaar de langste staat van dienst. “Ja, er is veel veranderd”, zegt ze. “Het roken bijvoorbeeld. Er werd overal gerookt. Dat kun je je nou niet meer voorstellen.”
Als ze over het eerste gebouw praten, doen ze dat met een warme ondertoon. Het gaat over de hobbykamer met flipperkast, de huiskamer waar Silvia vaak op een grappige manier ruzie had met Henk en het gaat over Willy, de kok. “Als het eten klaar was luidde hij de klok. Die was te horen in de huiskamers. Dan konden we het eten komen halen.”
Al die trappen
Nadat er in 1994 een verbouwing plaatsvond bleek eigenlijk al snel dat het gebouw niet meer voldeed aan de nieuwe eisen. Toch duurde het nog een hele tijd voor de nieuwbouw daadwerkelijk werd opgeleverd. Ook de bouw zelf verliep niet helemaal vlekkeloos. “In die tijd woonden de cliënten tijdelijk in de oude verpleegsterflat bij het ziekenhuis”, weten de zorgcoördinatoren Tineke van Mullekom en Marion van den Boomen-Aarts. “Dat was met al die trappen”, herinnert Frans zich nog. “We zouden daar eigenlijk een jaar zitten, maar omdat de aannemer tussentijds failliet ging, duurde het twee jaar”, zegt Tineke.
Een stuk zelfstandiger
De opening was in het voorjaar van 2010. Op dezelfde dag werd ook het appartementencomplex aan de Keltenstraat in Deurne geopend. Voor de bewoners was het wel even wennen, zegt Marion. “Eerst woonden ze in een groep. Ze hadden een kleine slaapkamer maar ze leefden eigenlijk samen. Hier hebben ze allemaal een eigen appartement met eigen sanitair. Dit is een stuk zelfstandiger. Ze hadden dat eigenlijk al een beetje geoefend in de verpleegstersflat maar niet iedereen kon dat aan.”
Meer eigen regie
Marion en Tineke hebben het leven in de Smalle Haven in de afgelopen jaren zien veranderen. Tineke: “Voorheen dachten wij voor de bewoner, nu hebben de bewoners meer eigen regie. In de eerste jaren wilde je als begeleiders alles onder controle hebben. Dat is niet meer. De bewoners maken veel meer zelf hun keuzes. En ze krijgen ook de kans om een keer de neus te stoten. Vroeger kwamen we meteen in actie als we dachten dat iets niet kon. Nu geven we, op een verantwoorde manier natuurlijk, veel meer ruimte.”
Verandering stopt niet
Ook de rol van ouders is veranderd. Marion: “Broers, zussen, vrijwilligers. We doen het niet meer alleen, maar zorgen samen. Technologie wordt ook steeds belangrijker en als personeel gaan we steeds wijkgerichter werken. Er is al veel veranderd, maar die verandering zal niet stoppen.” Tineke: “Ik weet nog dat we ooit twee bewoners hadden betrapt. Die stonden te zoenen in het poetshok. Daar werd een duchtig woordje over gesproken. Mét meneer pastoor erbij. Ofwel: het is maar goed dat er altijd zaken veranderen en met de tijd meegaan.”
